25.8.07

IRAN'DAKI SON GUNUMUZ VE KISA KISA IRAN

Sabah erken kalkip, Zahedan sehri uzerinden Pakistan'in sinir kasabasi Taftan'a gitmek icin yola ciktik. Onumuzdeki 3 gunun zorlu olacagini biliyorduk. Kavurucu sicakta, balochistan bolgesini saran collerden gecerek gunde ortalama 400 km yol katetmek zorundaydik.


Balochistan bolgesi Iran'in guney dogusu,Pakistan'in batisi ve Afganistanin guney kismini kapsiyor. Balochiler arap kokenli ve ozgurluklerini kazanarak yeni bir devlet kurma savasi veriyorlar. Bu bolge suanda en kanunsuz bolgeler arasinda sayiliyor.

Tum gun neredeyse hic mola vermeden ogleden sonra Iran sinir kapisi Mirjaneh'e vardik. Yorgunduk,actik ve biran once Taftan'daki misafirhabeye varmak istiyorduk. Tabi hesaplamadigimiz sey iki ulke arasindaki 1.5 saatlik zaman farkiydi. Iran pasaport kontrolunden gectikten sonra oradaki Azeri gorevli bize Pakistan kapisinin yarim saat once kapandigini ve ertesi gunu beklememiz gerektigini soyledi. Besimiz Iran ve Pakistan arasinda kapali kalmistik. Bu tip durumlar icin yapilmis bir misafirhane vardi neyseki. Yanimizdaki Iran Riallerini birlestirip SIkI bir pazarliktan sonra kisi basi 5 YTLye yatak,yemek, bir sise su ve cay icin hotelin sahibiyle anlastik. Bir ay icinde ogrendigim Farsca bayagi ise yaramisti.O gece yemegimizi yerken bizi bekleyen Quetta yolu hakkinda bol bol fikir yurutup sonra da erkenden yattik.

Sabah kalktigimizda Iran'daki bu son gunumuzde geriye bakip biraz dusunduk. Iran bizim icin sadece sinirlari belli olan buyuk bir soru isaretiydi. Bir ay boyunca kendimizce cizmistik yollarini her sehir,her bolge bir renk ,bir koku, bir tat kazanmisti kalbimizde. Iran o kara goruntusunden siyrilip, modern, gorulmesi gereken ve insanlariyla misafirperver bir ulke olmustu gozumuzde.


KISA KISA IRAN
- Iran Turk vatandaslarina vize uygulamadan 3 ay kalma hakki taniyor.Konaklama ve yeme-icme Turkiye normlarina gore oldukca ucuz.

- En cok kafa karistiran konu para birimi. Iran'in resmi para birimi Riyal ve tum baknotlar riyal cinsinden fakat halk arasinda genellikle Tomen ve Humeyni birimleri kullaniliyor. 1 Humeyni = 1000 Tomen = 10000 Riyal. Mesela bir sise su aldiginizda satici sizden 250 tomen istiyor ve siz 2500 riyal veriyorsunuz. Ilk baslarda rahatsiz edici bu duruma daha sonra alisip siz de ayni dili konusmaya basliyorsunuz.

- Iran yuzyillar boyunca bircok imparatorluk tarafindan yonetilmis. 1921 yilinda ,Iran'da ingilizlerin tesviki ile Pavlavi donemi baslamis.Sah'in bati hayranliginin etkisiyle,Iran buyuk bir modernlesme surecine girmis. Bu surec dindar ve tutucu kesime oldukca agir ve hizli geldiginden, o sirada kutsal kent Qom'da yasayan Ayetullah Humeyni'yi destekleyenlerin sayisi gun gectikce artmis. Sah'in Amerikan askerlerine dokunulmazlik verdigi anlasmayi imzalamasi son damla olmus ve Saha karsi ayaklandirma baslatan Humeyni sinir disi edilmis.Bu durumda Humeyni once Turkiye'ye sonra da Fransa'ya siginmis. Ileriki zamanlarda,Sah'in aldigi yanlis kararlar ulus capinda buyuk tepkilere neden olmus ve bu duruma daha fazla dayanamayan Sah 1979'da Iran'i terk etmis. Ayni yil ulkeye geri donen Humeyni, dis etkilerden arinmis ve din yolunda ilerleyen dunyanin ilk Sii islam devletini kurmus.

Islam devriminden 27 yil sonra,bugune baktigimizda genc nesilin yasaklardan usanmis, devletin din islerine yogunlasip halkina iyi bir gelecek hazirlamakta ve ulusal siyasette saygin bir yer almakta geri kalmis oldugunu goruyoruz. Bu durum bize Laikligin onemini ve Turkiye'nin Iran olmamasi icin ne kadar kararli olup, direnmemiz gerektigini bir kez daha hatirlatiyor.

Hiç yorum yok: